Huizen met een systeem van balansventilatie en warmteterugwinning zijn in energetisch opzicht klaar. Daar valt niet veel meer aan te verbeteren, behalve dat het zaak is om regelmatig de filters te reinigen en ook de afvoeropeningen. Alle aan- en afvoerkanalen zijn in de vloeren en via leidingschachten opgenomen zodat dit niet opvalt.

Luchtdrukbestuurde ventilatie

Huizen met een mechanisch ventilatiesysteem kunnen geoptimaliseerd worden door de ventilatie ‘vraaggestuurd’ te maken. De 3-standen schakelaar wordt vervangen door enkele CO2 -meters (woonkamer en eventueel slaapkamer) en vochtmeters in badkamer en keuken. Deze worden zodanig afgesteld dat bij het bereiken van een grenswaarde de ventilator ingeschakeld wordt. De afvoerkanalen zijn al aanwezig, de aanvoer kan verbetert worden door de oude ‘Dauerlüftung’ te vervangen door luchtdrukgestuurde ventilatieroosters (als de wind er op staat sluiten ze af). Een ideaal moment hiervoor is als het dubbele glas vervangen wordt door HR++.

Luchtdruk bestuurde ventilatie © Duko

Huizen met alleen een natuurlijke ventilatie hebben het nadeel dat er geen aparte ventilatiekanalen zijn ingebouwd. Dit kan alsnog gebeuren, maar stuit vaak op praktische en schoonheidsbezwaren. Via luchtdrukgestuurde ventilatieroosters in de ramen van slaapkamers, woonkamer en keuken kan verse lucht worden aangezogen door een mechanische afzuiging op zolder of bovenste verdieping te maken die via spleten onder de deuren van eerder genoemde ruimtes via gang/hal/overloop de lucht uit deze ruimte zuigt. Ook nu weer met CO2 in woon- en slaapkamer en vochtmeters in de keuken en de badkamer. Meestal heeft de keuken al een eigen afzuiging boven het kooktoestel. Het betekent wel dat koude verse lucht direct in de verblijfsruimten wordt gebracht, hetgeen hier extra verwarmingscapaciteit vraagt. Maar de hoeveelheid ververste lucht wordt geregeld en bewaakt en daardoor beperk je het onnodige energieverbruik voor het opwarmen van verse lucht.

Decentrale ventilatie

Een tweede optie voor oudere huizen is decentrale ventilatie. Daarbij vindt luchtverversing per ruimte plaats. Het lijkt een beetje op de ouderwetse gevelkachel, maar nu is het een hypermoderne ventilatiemodule met aan- en afzuiging in één element waarbij de verse lucht wordt voorverwarmd met de warmte uit de af te voeren lucht (warmteterugwinning). Met name voor woon- en slaapkamer ideaal. In de keuken wordt nog steeds met een afzuigkap gewerkt en voor de badkamer en het toilet wordt afzonderlijke mechanische ventilatie gebruikt.              

Decentrale ventilatie-unit in buitenwand © ClimaRad

Ventilatie met warmteterugwinning

Een derde optie is een ventilatiewarmtepomp waarbij warmte uit de afgevoerde ventilatielucht  wordt gebruikt om een gunstige energieoverdracht te realiseren voor het bestaande verwarmingsysteem. Vaak worden dergelijke warmtepompen als hybridesysteem in combinatie met de cv-ketel toegepast.

Principe van warmteterugwinning © Brink

Hoeveel gaat u besparen op de gasrekening? 

Dat is in dit geval moeilijk te zeggen omdat elk huis uniek is in zijn ventilatiesysteem en ook de locatie en het weer een belangrijke rol spelen. Toch enkele sommetjes:

• vervanging wisselstroommotor voor gelijkstroommotor in ventilatorbox kost ca. € 400,-. Besparing per jaar ca. 130 kWh, levensduur meer dan 15 jaar (totaal besparing ca. € 675,-)
• investering decentrale ventilatieunit ca. € 3.500,-. Besparing ca. 150 m3 gas per jaar.

Veel gemaakte fouten

In het begin van dit artikel is gewezen op het nut van ventileren. Alles potdicht maken en bijvoorbeeld ventilatieroosters volledig afsluiten is dus ongewenst, ongezond en een potentiële oorzaak voor schade. Dat geldt ook voor het laten vervallen van de luchtroosters boven beglazing als dit enkel of dubbelglas vervangen gaat worden door HR++. Tenzij er in een andere verse luchttoevoer in de kwetsbare ruimtes is voorzien. In geval van twijfel: vraag onze energiecoaches voor een advies op maat!